مالیات بر ارزش افزوده، یکی از مهمترین مالیاتهای مستقیم در ایران است که بر اساس ماده ۱۲ قانون مالیات بر ارزش افزوده در سال ۱۳۷۵ به تصویب رسید.
به طور کلی، مالیات بر ارزش افزوده به معنای مالیاتی است که بر ارزش افزوده کالاها و خدمات اعمال میشود. بدین معنا که تفاوت میان ارزش نهایی کالا و خدماتی که ارائه شده است و هزینههای تولید آنها، به عنوان ارزش افزوده شناخته میشود و مالیات بر آن محاسبه میشود.
در ایران، نرخ مالیات بر ارزش افزوده برای بیشتر کالاها و خدمات ۹ درصد است. البته برای برخی کالاها و خدمات مانند محصولات کشاورزی، دارو و خدمات پزشکی و…، نرخ پایینتری از مالیات بر ارزش افزوده اعمال میشود.
از نظر قانونی، افراد حقوقی و شرکتها موظف به پرداخت مالیات بر ارزش افزوده هستند و باید این مالیات را بر اساس قوانین و مقررات مالیاتی مربوط به آن، به دولت پرداخت کنند. در عمل، این مالیات به قیمت نهایی محصول اضافه می شود. و سپس به عنوان درآمد دولت به حساب میآید.
مالیات مسترد
در مقابل پرداخت مالیات بر ارزش افزوده، افراد حقیقی (یعنی افرادی که به عنوان مصرفکننده اقدام به خرید کالا و خدمات میکنند) میتوانند به موجب قوانین مالیاتی مربوطه از مالیات بر ارزش افزوده کسری بگیرند.
به عنوان مثال، اگر شخصی یک کالا یا خدماتی با ارزش افزوده ۹ درصد خریداری کند، این شخص میتواند در صورت داشتن فاکتور و مدارک مالیاتی مربوطه، ۹ درصد از کسری مالیاتی خود را که به عنوان مالیات بر ارزش افزوده پرداخت کرده، به عنوان مالیات مسترد دریافت کند.
در نهایت، باید توجه داشت که مالیات بر ارزش افزوده در ایران به عنوان یکی از مهمترین مالیاتهای دولت است که در تامین بودجه دولت و تحقق اهداف اقتصادی و اجتماعی مهم نقش دارد. بنابراین، پرداخت مالیات بر ارزش افزوده به عنوان یکی از وظایف مهم هر افراد حقیقی و حقوقی، به توسعه اقتصادی و پایداری کشور کمک میکند